De digitale dreiging voor havens neemt elke dag toe. Cyberincidenten hebben door de nauwe onderlinge verbondenheid impact op de hele logistieke keten. Om hier beter tegen bestendigd te zijn, gaan de havenbeheerders van de Branche Organisatie Zeehavens (BOZ; Groningen Seaports, North Sea Port, Port of Rotterdam, Port of Moerdijk en Port of Amsterdam) samen met bedrijven het havenecosysteem digitaal weerbaarder maken vanuit een nieuw landelijk cybersecurityplatform. Port of Moerdijk is sinds 2022 aangesloten bij FERM, de andere zeehavens volgen in 2025. De overeenkomst is op 10 december getekend.
Proactief op digitale dreigingen
Digitale aanvallen door statelijke actoren en cybercriminelen vormen een steeds grotere dreiging voor het goed functioneren van de nautische en logistieke processen in en om de Nederlandse zeehavens. Omdat de zeehavens een cruciale rol spelen in de leveringszekerheid van Europa maar er op dit moment geen integrale cyberaanpak voor bestaat, is er op initiatief van BOZ en samen met het ministerie van I&W en de NCTV een aanpak ontwikkeld en vastgelegd in de Cyber Strategie Nederlandse Zeehavens.
Parallel is er vanuit FERM een strategisch traject gestart om de activiteiten te herijken op basis van actuele ontwikkelingen en de behoeften van deelnemers en stakeholders. Beide trajecten komen nu bij elkaar in een nationaal opererend platform voor alle nationale zeehavens: FERM.
Nationaal platform ‘FERM’
Stichting FERM is in 2021 opgericht met als doel het stimuleren van samenwerking tussen bedrijven in de Rotterdamse haven om het bewustzijn bij bedrijven over cyberrisico’s te verhogen en de best digitaal beveiligde haven van de wereld te worden. Het uitgangspunt van het nieuwe platform is dat de activiteiten van FERM zullen worden uitgebreid en uitgebouwd naar de andere Nederlandse zeehavens.
Boudewijn Siemons, CEO Havenbedrijf Rotterdam en voorzitter BOZ: “Cybersecurity is van cruciaal belang voor de continuïteit en veiligheid van onze havens. In een tijd waarin digitale dreigingen steeds geavanceerder worden, moeten we proactief en gezamenlijk optreden om onze infrastructuur en operaties te beschermen. Alleen door samen te werken kunnen we de weerbaarheid van onze havens versterken en ons voorbereiden op de uitdagingen van de toekomst. Ik ben trots dat we dit in gezamenlijkheid met de andere zeehavens gaan opzetten en zo voortbouwen op wat FERM de afgelopen jaren heeft bereikt.”
René de Vries, Rijkshavenmeester en Port Cyber Resilience Officer: “We zijn Evelien zeer dankbaar voor wat ze in vier jaar tijd heeft neergezet. Onder haar leiderschap en door haar expertise heeft FERM zich ontwikkeld tot een succesvolle publiek-private samenwerking, die een grote bijdrage heeft geleverd aan de cyberweerbaarheid van de bedrijven in het havencomplex van Rotterdam.”
“Ik kijk met veel trots en plezier terug op de afgelopen jaren, vooral als ik denk aan de grote inzet en betrokkenheid van bedrijven en teamleden. We hebben samen continue geleerd en daardoor veel bereikt. Met de sterkere aanzet van dreiging vanuit statelijke actoren ontstond er vanuit FERM behoefte om een significante stap te zetten die je met organische groei niet kunt bereiken. Ik ben trots dat deze stap nu genomen wordt en de waarde van FERM wordt bestendigd en uitgebreid naar een landelijk platform met voor elk havengebied een eigen profiel.”
– Evelien Bras, directeur FERM
Gezamenlijke, landelijke aanpak
De komende tijd gaat een team aan de slag met de oprichting van de landelijke FERM-organisatie. Evelien Bras, huidige directeur van FERM zal met ingang van 1 januari 2025 het stokje overdragen aan Marijn van Schoote, momenteel CISO van Havenbedrijf Rotterdam. Hij zal naast directeur van de stichting FERM ook kwartiermaker worden voor de landelijke cybersamenwerking tussen de zeehavens.
Deze organisatie zal een centrale rol spelen in het coördineren van de cyberweerbaarheid van de Nederlandse zeehavens door middel van het uitwisselen van dreigingsinformatie, het delen van kennis en het voorzien in de noodzakelijke trainingen voor bedrijven in het havengebied.
Over de BOZ
Zeehavens zijn van essentieel belang voor Nederland en Europa. De Nederlandse zeehavens met de verbonden logistieke netwerken maken wereldwijde handel mogelijk. Ze zijn vestigingsplaats voor bedrijven in de industrie- en energieclusters en bieden werkgelegenheid en een bijdrage aan de welvaart.
De Branche Organisatie Zeehavens (BOZ) verenigt de 5 zeehavens van nationaal belang; Groningen Seaports, North Sea Port, Port of Rotterdam, Port of Moerdijk en Port of Amsterdam. BOZ richt zich op thema’s die de individuele zeehavens overstijgen, behartigt de belangen van de aangesloten havens en bevordert kennisuitwisseling en netwerken tussen zeehavenorganisaties.
FAQ voor aanvullende informatie
Wat zijn de uitgangspunten voor de samenwerking?
De strategie richt zich op de landelijke zeehavens die samenwerken in de BOZ. We doen dit vanuit en in samenwerking tussen de zeehavenbeheerders (lees: Havenbedrijven) en overheid. We kijken in brede zin naar cyberaanvallen en digitale verstoringen met fysieke gevolgen. We richten ons op de weerbaarheid (voorkomen en vertragen) en op de veerkracht (detecteren en reageren). We richten ons daarbij (voornamelijk) op organisaties en bedrijven die een cruciale rol spelen i.p.v. degene die lid willen worden.
Als BOZ blijven we zorgdragen voor een inbedding in de landelijke structuur (cyber weerbaarheidsnetwerk) én in de regionale structuur). Op dit moment is er nog geen integrale cyber aanpak voor de Nederlandse zeehavens. Bestaande initiatieven richten zich op een geografisch gebied.
Wie financiert het project?
De zeehavens leveren allen naast een financiële bijdrage ook capaciteit waarbij ze zich voor meerdere jaren conformeren aan de aanpak. Voor bedrijven die participeren in het platform wordt een (beperkte) vergoeding gevraagd om deelname te stimuleren.
Wie wordt de directeur van FERM en de kwartiermaker?
Marijn van Schoote start per 1 januari als directeur van de huidige stichting FERM en wordt tevens kwartiermaker voor de cybersamenwerking tussen de zeehavens. Het kwartiermakers team wordt onder zijn leiding samengesteld uit vaste en inhuur medewerkers van de zeehavenbeheerders, waarbij de capaciteit jaarlijks opgeschaald kan worden.
Wanneer is het landelijke FERM platform operationeel?
De BOZ havens bouwen voort met FERM als fundament en we gebruiken de eerste maanden van 2025 om de definitieve activiteiten en vorm voor te bepalen. Totdat de definitieve samenwerkingsvorm is vastgesteld werken we middels een samenwerkingsovereenkomst.
Wat is de belangrijkste dreiging voor de Nederlandse Zeehavens?
Digitale risico’s zijn dynamisch en worden beïnvloed door veel factoren die ook niet-digitaal kunnen zijn. Sinds enkele jaren hebben de turbulente geopolitieke tijden hun weerslag op de digitale dreiging. Nederland is doelwit van cyberaanvallen, of ondervindt de impact van cyberaanvallen die doorwerken binnen het digitale ecosysteem. Voor de Zeehavens zijn met name ook de gevolgen van de risico’s van belang, zoals storingen die leiden tot grootschalige uitval. Digitale risico’s zijn complex en in hoge mate met elkaar verbonden. Dat alles kan leiden tot onvoorziene en verstorende effecten, ook voor de zeehavens. De meest significante scenario’s zijn geschetst in het FERM cyberbeeld havens.
Waarom is het zo belangrijk dat de zeehavens doorpakken op het gebied van cyberweerbaarheid?
Cyberdreigingen zijn continu aanwezig en gaan nooit meer weg. Door de onderlinge connectiviteit in combinatie met hun vitale status zijn de havens kwetsbaar voor cyberaanvallen en spionage.
Sluit je aan bij FERM
Blijf alert. Installeer updates en let op phishing mails. Gebruik MFA. En – voor alle bedrijven in de Rotterdamse haven – sluit je aan bij FERM. Zodat je daarnaast ook acute dreigingsinformatie kunt ontvangen, vragen kunt stellen aan de vertrouwde community om je heen, en ondersteund kunt worden in de stappen richting NIS2.
Kijk voor meer informatie op ferm-rotterdam.nl/lid-worden
Aan deelname is altijd een kosteloze proefperiode van 3 maanden verbonden.
Ook krijg je direct en zonder voorwaarden een voucher van 500 euro voor diensten uit ons portfolio.
Besluit je na 3 maanden om participant te blijven, dan krijg je 1/3 van de fee ook direct als voucher retour.
Vind FERM ook op LinkedIn
